★ Ağız kokusu ölçen cihazlar (halitometre) ile 1 defalık ağızdan yapılan ölçümlerin teşhis değeri azdır.
★ Gün içerisinde her dakika başka ağız kokusu değeri ölçülebilir. Çünkü ağız kokusu her 2-3 dakikada bir defa değerini değiştirir. Ağız kokusu muayenesi sırasında anlık ölçülen değer bu sebeple önemini kaybeder. Çünkü insanlar muayeneye geldiği tarihte ve dakikada normalde sahip oldukları ağız kokusundan daha az veya daha fazla miktarda ağız kokusuna sahip olabilirler. Tek defalık ölçümle elde edilen değer o kişnin son 5 -10 yıldır sahip olduğu ağız kokusu seviyesini tam olarak yansıtmayabilir.İyi gününe isabet ederse ağız kokusu olan bireyi kokusuz bulmak mümkündür.
★ Zayıf ağız kokusu ölçülen bir insan "sizin ağız kokunuz yoktur" denilirse bu bir hata olur. Bu birey aslında ağız kokusu sahibi olabilmekte, evine gittiği zaman ağız kokusundan şikayet etmeye devam etmektedir. Esas olan anlık ağız kokusunun değil ağız kokusu kapasitesinin tespit edilmesidir. Böylece bireyin ağız kokusu üretip üretmediği ortaya çıkarılmış olur.
★ Nefeste 3481 tane gaz bileşik bulunur. Bu gazları ancak gelişmiş ve çok çeşitli gazları ölçebilen bir halitometre tespit edebilir. Popüler cihazlar sadece 1 veya 3 tane kokuyu ölçebileceği için yeterli olmayabilir. Çok gaz ölçebilen (MultiRAe, MX6, Cyranose, Halitor, IR5) cihazlar kullanılmalıdır.
Bu cihazları şurada görebilirsiniz 📎
★ Doktorun hastasının ağzını koklayarak
(organoleptik muayene 📎 ile) teşhis koymaya çalışması tuhaftır. Çünkü ağız kokusu gazları zehirlidir. Üstelik ağız kokusunu koklamak ve koklatmak ahlaki değildir, seviyeli bir muayene değildir, tıbbi ve psikolojik sakıncaları vardır. Hiç kimse ağzının koklanmasını istemez. Birisine ağzını koklatmak onu aşağılamaktır.
STATİK AĞIZ KOKUSUNU ÖLÇMEK
için hasta işaret parmağını dişleri arasına sıkıştırıp çenesini açık tutar ve burnundan nefes alıp vermeye devam eder. Bu sırada hekim damak kubbesinden pipet ile ağız kokusu gazını emer. Her çeşit gaz grubu ayrı-ayrı ölçülür ve tespit edilir. Statik, bastırılmış ve uyarılmış ağız kokusu bu yöntem ile ölçülür. Teşhis amacı ile hastanın ağzı koklanmaz. Statik ağız kokusu bu şekilde ölçülür:
videolu anlatım 📎
BURUN KOKUSUNU ÖLÇMEK
için hastanın burnuna bir sonda yerleştirilir ve halitometreye gaz emdirilir.
Videolu anlatım 📎
NEFES KOKUSUNU ÖLÇMEK
için hasta (modifiye edilmiş) bir ambu içerisinde solunum yapar. Aldığı nefes burnunun üst yan tarafındaki bir borudan girer. verdiği nefes bir balon içinde birikir. Bu sırada hekim
balon içinden nefes gazlarını pipet ile emer. Asla alınan ve verilen iki gaz birbirine karışmamalıdır. Her çeşit gaz grubu ayrı-ayrı ölçülür ve tespit edilir. Ekspire ağız ve burun
kokusu bu metot ile ölçülür. Bu sırada hastanın nefesinin sıcaklığı ve nemi de (arzu edilirse) ölçülür.
Bir diğer yöntem hastaya balon şişirmesini söyleyip, balonun içerisinden gaz ölçümü yapmaktır.
Videolu anlatım 📎
AĞIZ KOKUSU ÜRETİM KAPASİTESİ ÖLÇMEK
Tam ölçüm yapılacağı gün tesadüfen bireyin ağız kokusu bulunmuyor
olabilir. Tam o sırada ağız kokusu yok veya her zamankinden az
olabilir. Ne olacak şimdi?
Bireyin ağız kokusunu değil ağız kokusu üretim kapasitesini nasıl
anlarız ?
Bunu anlayabilmek için bireyin statik ağız kokusu ölçülür, ağzına 1 yudum protein solüsyonu verilir. 1 dakika ağızda bekletmesi istenir. Bu madde her sağlıklı insanda şiddetli ağız kokusu üretir. Bireyin ağızında suni olarak oluşan
ağız kokusu yeniden ölçülür. Başlangıçta ve sonradan yükselen ağız kokusu şiddetinin oranları tespit edilir. Bunun bilimsel açıklamasını
şurada bulmak mümkündür 📎
Bu durumda her sağlıklı birey 12 birim civarına kadar ağız kokusu üretirken, ağız kokusu hastalarının koku üretebilme kapasitesi yüksektir. Bu bireyler 15-20 birim ağız kokusu üretir (ve hatta bazı bireyler 40 birim den yüksek konsantrasyonda) ağız kokusu üretir. İşte bu oran ağız kokusu üretim kapasitesidir. kapasitesi yüksek olan birey ağız kokusu seviyesi başlangıçta düşük ölçülmüş bile olsa ağız kokusu hastasıdır. Bu test yapılmazsa bireyin sağlıklı olduğu zannedilir ve hiç bir problem bulunamaz
Buruna ne olduğu bilinen ve giderek artan konsantrasyonda bir gaz verilir ve hastanın bu kokuyu hangi eşik konsantrasyonda algıladığı tespit edilip rapor edilir. Ağız kokusu hastaları dışarıdan verilen gazı hissetmediklerin beyan ederler. Bu bizi teşhise götürür. Buna
olfaktometrik muayene adı verilir.
Diğer resimde:
Hastanın kan gazları nefese karıştığı için nefeste ölçülen gazlar aslında kan kimyasının bir yansımasıdır. Burada incelenmek üzere balona toplanan nefes gazları görülmektedir. Bunlar bireyin kan gazlarını (kanında çözünmüş gazları) içerir. Nefes kokusunu bu balondan ölçmek kolaydır. Dikkat: Nefes kokusu ağız kokusundan
farklıdır
Resimde
cihazın ekranında fizyolojik ağız
kokusu görülüyor.
Bu hastada hiç
(NH
3)
ve kükürtlü gaz (H
2S, SO
2) yoktur.
Zayıfça
organik gazlar (PID) ve normal seviyede hidrojen (H
2)
gazı vardır.
Sağ tarafta ayni hastanın gaz emisyonunun zamana dağılımı
cihazın ekranından izlenmektedir.
TAT-KOKU KONFÜZYON TESTİ
Bazı insanlar (bilhassa gençler) burun boşluğunun arkası ile koku
alabilir (retronasal olfaksiyon). Dilinin arkası ile koku alabilri
(dorsolingual olfaksiyon veya disguzi). Bu hastaların dilinde veya boğazında koku alma reseptörleri yer almaktadır. Bu hastalar dilindeki tadı ağız kokusu olarak hissederler fakat kimseyi ikna edemezler. Psikiyatriste gönderilirler. Aslında hiç kimsenin duymadığı bir ağız kokusu gerçekten duymaktadırlar fakat inandıramazlar. Ya doktor doktor gezerler veya razı olurlar. Bu bireyleri teşhis edebilmek için ağızda suni bir koku oluşturulur ve dil uyuşturulur. Koku algısı yoklanır. Bu test
Halitorium klinikte her hastaya rutin yapılmaktadır. Böylece subjektif nörojenik ağız kokuları teşhis etmek mümkündür.
HALİTORİUM KLİNİKTE TESPİT EDİLEBİLEN AĞIZ ve NEFES KOKUSU GAZLARI
ŞUNLARDIR
• Uçucu organik gazlar (116 tane)
• Azotlu gazlar (amonyak-NH3)
• Kükürtlü gazlar +4 değerlikli olanlar (SO2)
• Kükürtlü gazlar -2 değerlikli olanlar (H2S vs..)
• Parlayıcı gazlar (Hidrojen, metan grubu, (72 tane)
Ölçülebilen gazların listesi için
tıklayınız 📎
AĞIZ ve NEFES KOKUSU ÖLÇÜM RAPORU NASILDIR
Bütün ölçümler bir ağız kokusu ölçüm raporu şeklinde bireye teslim edilir. Raporda hangi gazın ağız kokusu veya nefes kokusu yarattığı ve bireyin neresinden kokunun ağırlıklı olarak ortaya çıktığı anlaşılabilir. Bu rapor ile hangi doktora gideceği bireyin kendi insiyatifindedir. Örnek bir rapor görmek için
tıklayınız 📎.
Ağız kokusunu ölçmenin amacı teşhis değildir. Doğrulamak,
karşılaştırmak ve izlemek için ağız kokusu ölçülür
Halitorium muayenehane sayfası
Ağız kokusu neden olur
Neden organoleptik mueyane yanlıştır?
Ağız kokusu ne ile ölçülür
Basit soru-cevap
Dr. Murat Aydın ağız kokusuna katkıları
Ana sayfa
Ağız kokusu ndan iyileşenler
Kaynaklar:
• Aydın M. teşhisten tedaviye Ağız kokusu, Nobel Tıp Kitapevi İstanbul
,2008
• Aydin M, Bollen CM, Özen ME. Diagnostic Value of Halitosis Examination
Methods. Compend Contin Educ Dent. 2016 37(3):174-178
• Aydin M. Özen ME. Kirbiyik U, Evlice B, Ferguson M, Uzel I. A new
measurement protocol to differentiate sources of halitosis. Acta Odontol Scand., 2016, 11:1-5 DOI: 10.3109/00016357.2016.1163732
• Aydın M. Ağız kokusunu anlamak ve sınıflamak. Turkiye Klinikleri J Oral
Maxillofac Surg-Special Topics 2016;2(1):5-16
• Aydın M. Ağız Kokusu Muayane Yöntemleri ve Güvenilirlikleri. Turkiye
Klinikleri J Oral Maxillofac Surg-Special Topics 2016;2(1):17-30
• Antus B, Horvath I. Exhaled nitric oxide and carbon monoxide in respiratory
diseases. J. Breath Res., 2007; 1: 024002
• Bollen CML, Beikler T. Halitosis: the multidisciplinary approach.
International Journal of Oral Science (2012) 4, 55-63
• Boots A, van Berkel JBN, Dallinga JW, Smolinska A, Wouters EF, van Schooten FJ. The versatile use of exhaled volatile organic compounds in human health and disease. J. Breath Res., 2012; 6: 027108
• Schwarz K, Filipiak W, Amann A. Determining concentration patterns of volatile compounds in exhaled breath by PTR-MS. J. Breath Res., 2009; 3: 027002 (15pp).
Bu sitedeki ve sitenin alt
sayfalarındaki her hangi bir bilgiden izinsiz (ç)alıntı yapanlar
hakkında yasal haklarım saklıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz.
5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 36 ve 37. maddesine
aykırı alıntı yapmak suç teşkil etmektedir. Ayrıca internet ortamında
yapılan yayınların düzenlenmesi ile ilgili olarak 4 Mayıs 2007
tarihinde kabul edilen 5651 sayılı internet yasasına göre de bu durum
cezai işlem gerektirmektedir. Buradaki bilgiler kullanıcıya fikir
vermek ve destek sağlamak içindir. Muayene, tanı, tıbbi tavsiye,
konsültasyon ve teşhis yerine geçmez.
-->